سهام عدالت سبدی از سهام دولتی است که به منظور تامین عدالت اجتماعی، فقرزدایی و کاهش مالکیت دولت در شرکت‌های بزرگ اقتصادی ایجاد شده است. در حال حاضر، مشکلاتی مانند فروش و برگزاری مجامع شرکت‌های سهام عدالت استانی وجود دارد.
ارزش سهام عدالت
ارزش روز سهام عدالت بر اساس قسمت بورسی آن تغییر می‌کند و در حال حاضر بین 10 تا 12 میلیون تومان است. اما برای قسمت غیربورسی سهام عدالت، ارزش مشخصی تعیین نمی‌شود.
هدف سهام عدالت
هدف اصلی سهام عدالت، خصوصی‌سازی و کاهش مالکیت دولت در اقتصاد و بنگاه‌های بزرگ اقتصادی است. همچنین، اهداف دیگری نظیر کمک به اقشار کم درآمد و آسیب پذیر نیز در زمان عرضه سهام عدالت مطرح شده است.
مشمولان سهام عدالت
تقریباً بیش از 49 میلیون نفر دارنده سهام عدالت هستند که در سامانه ثبت شده‌اند. مشمولان سهام عدالت شامل افراد کم درآمد جامعه، روستاییان و عشایر، زنان سرپرست خانوار، کارگران فصلی ساختمان‌سازی، کارمندان و دیگر اقشار جامعه هستند.
فروش سهام عدالت امکان پذیر است؟
قبل از بحث درباره روش‌های فروش سهام عدالت، باید با روش مستقیم و غیرمستقیم سهام عدالت آشنا شویم. در سال 1399، تصمیم گرفته شد که دارندگان سهام عدالت بین روش مستقیم و غیرمستقیم انتخاب کنند.
در این روش، سهامداران خود مدیریت سبد سهام عدالت را در دست می‌گیرند و میتوانند هر تعداد سهمی که می‌خواهند را برای فروش در بورس قرار دهند. با این حال، مشکلاتی که در فروش و حجم بالای درخواست‌های فروش به وجود آمده است، باعث شده تا فروش سهام عدالت به روش مستقیم محدود شود.
در این روش، سهام عدالت به حساب صندوق‌های سرمایه‌گذاری استانی واریز می‌شود و دارندگان سهام هیچ دخل و تصرفی در آن ندارند. آنها تنها میتوانند سود سهام عدالت خود را در بازه‌های زمانی معین دریافت کنند. در حال حاضر، نمادهای سهام عدالت استانی با مشکلات فراوانی مواجه هستند که باعث مشکلات در معاملات آنها در بازار سرمایه شده است.
آیا در حال حاضر می‌توان سهام عدالت را فروخت؟
بله، قسمت بورسی سهام عدالت (که در حال حاضر از 36 شرکت تشکیل شده است) قابل فروش است. با آزادسازی این بخش در تابستان سال 99، امکان فروش سهام عدالت فراهم شده است. با این حال، به دلیل حجم بالای درخواست‌های فروش و مشکلات ناشی از آن، فروش سهام عدالت به روش مستقیم تعطیل شده است و در حال حاضر امکان فروش سهام عدالت به هیچ یک از روش‌های مستقیم و غیرمستقیم وجود ندارد.
نحوه پرداخت سود
با توجه به سبد سهام عدالت که ترکیبی از ۶۰ شرکت بورس و فرابورس است، برای هر نفر از مجموع پورتفوی سهام عدالت مبلغ یک میلیون تومان سهام اختصاص داده شده است. سود و زیان شرکت‌های مذکور بین سهامداران تقسیم می‌شود و طبق قانون، دولت باید سهام عدالت را از ابتدای سال ۹۵ آزاد می‌کرد، اما امکان دارد این آزادسازی ماه‌ها بعد از پایان مهلت قانونی طول بکشد و عملاً پرداخت سود سهام عدالت به انتخابات یازدهم ریاست جمهوری نزدیک خواهد شد. در اوایل آذر ۱۳۹۵ سازمان خصوصی‌سازی اعلام کرد که بعد از ده سال، تکلیف سهام عدالت در سال آینده روشن می‌شود و از پایان سال آینده سود سهام عدالت به دارندگان آن پرداخت خواهد شد. در اواسط دی ماه سال ۹۵، سازمان بورس و اوراق بهادار میزان سود دریافتی سهام عدالت از ۶۰ شرکت حاضر در سبد سهام را ۱۹۹ هزار و ۱۵ میلیارد ریال اعلام کرد
بعد از گذشت چندین سال از شروع طرح سهام عدالت، بعضی از دارندگان این سهام ممکن است درگذشته باشند. در این صورت، بازماندگان آنها چگونه میتوانند از سود سهام عدالت و مزایای آن استفاده کنند؟ وراث قانونی افراد متوفی میتوانند با مراجعه به یکی از دفاتر منتخب پیشخوان خدمات الکترونیک دولت و با ارائه مدارک لازم و امضای تقسیم‌نامه سهام عدالت، اقدام به فروش و تقسیم آن نمایند.
مدارک مورد نیاز برای فروش سهام عدالت متوفیان
برای فروش سهام عدالت متوفیان، لازم است مدارک زیر را ارائه داد:
کد ملی و تاریخ تولد فرد فوت شده
اصل کارت ملی وراث قانونی
اصل گواهی حصر وراثت شخص متوفی
شماره شبای بانکی وراث
نشانی و کدپستی یکی از وراث
انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث
از سال 84 تاکنون، بیش از 3 میلیون نفر از سهامداران سهام عدالت فوت کرده اند و نبود سازوکاری برای انتقال سهام آنها، مشکلاتی را برای وراث ایجاد کرده است. به تازگی سازمان بورس و اوراق بهادار طی بخشنامه ای با استفاده از ظرفیت موجود در کارگزاری های منتخب، شرایط انتقال این سهام را فراهم کرده است. مطابق با این بخشنامه، وراث اشخاص متوفی میتوانند پس از اعلام سازمان سپرده گذاری مرکزی، با انجام مراحل زیر، نسبت به انتقال این سهام اقدام کنند:
مراجعه به درگاه یکپارچه ذینفعان و بررسی زمان تشکیل پرونده متوفی از طریق بخش "استعلام نوبت پرونده قهری" در صورت تایید زمان تشکیل پرونده، فهرست کارگزاران منتخب نمایش داده می‌شود.
متقاضی می‌تواند با همراه داشتن اسناد و مدارک مورد نیاز، به صورت حضوری به یکی از دفاتر کارگزاری‌های منتخب مراجعه کند.
قابل ذکر است انتقال سهام متوفی به وراث باید طبق برگه انحصار وراثت ( دادنامه ) و بسته به تعداد وراث مشخص شود انتقال سهام به شرح ذیل است :
اصل یا تصویر برابر با اصل کارت ملی و صفحه اول شناسنامه تمامی وراث تعیینی در گواهی حصر وراثت (با این توضیح که رسید متقاضی کارت ملی یا گواهی شماره ملی ممهور به مهر سازمان ثبت احوال می‌تواند جایگزین کارت ملی باشد).
اصل یا تصویر برابر با اصل گواهی انحصار وراثت (در صورتی که مادر متوفی طبق گواهی انحصار وراثت، از ورثه باشد، همراه داشتن شناسنامه مادر و پدر متوفی الزامی است).
در صورتی که متوفی دارای وصیت‌نامه رسمی باشد که در گواهی انحصار وراثت نیز به آن اشاره شده است، أخذ و ارائه اصل یا تصویر برابر با اصل وصیت‌نامه نیز ضروری است.
مطابق تبصره سه ماده دو آئین‌نامه اجرایی آزادسازی سهام عدالت، تقسیم سهام عدالت متوفیانی که تاریخ فوت آنها بعد از 1/5/1399 باشد، منوط به پرداخت مالیات بر ارث است؛ لذا در این فرض، ارائه اصل یا تصویر برابر با اصل گواهی پرداخت مالیات بر ارث مندرج به سهام عدالت نیز ضرورت دارد.
در صورتی که تاریخ فوت متوفی قبل از تاریخ 1/5/1399باشد، سهام عدالت متوفی، معاف از مالیات تبصره ذیل ماده 17 قانون مالیات مستقیم است و در این فرض احراز پرداخت مالیات موضوع ندارد.
بعد از جمع‌آوری و تکمیل تمام مدارک لازم، به دفاتر کارگزاران منتخب مذکور مراجعه کنید و درخواست خود را برای انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث ثبت کنید.
مشتریان پیمانکاران و سهام دارانی که در سال های متمادین اوراق شرکت های بورس را از هر طریق خریداری کردند بعد از گرفتن کد سجام و ثبت نام در کارگزاری میتوانند کلیه سهام پذیرفته شده در بازار بورس را برای خرید و فروش به پرتفو و سبد خود انتقال دهند. پیمانکاران دولتی و خصوصی برای نقد کردن اوراق اخزاء (اخزا) میتوانند بعد از ثبت نام در کارگزاری اوراق خود را قابل خرید و فروش نمایند
برای من که عجله ای برای انجام شدن کارم نداشتم عالی بود
یک روزه کارم انجام شد.
محمد احمدی
دریافت کننده خدمات انتقال سهام عدالت متوفی برای 3 وراث طبق دادنامه
باتشکر از پاسخگویی سریع و خدمات آنلاین
ناشناس
دریافت کننده خدمات انتقال سهام عدالت متوفی برای 4 وارث طبق دادنامه
برای مشاهده مدارک مورد نیاز هر خدمت کلیک کنید.
استعلام و انتقال مبلغ سهام عدالت و سهام بورسی +
اصل تصویر کارت ملی
استعلام سهام عدالت مستقیم +
اصل تصویر کارت ملی _ شماره همراه بنام شخص
استعلام سهام عدالت غیرمستقیم +
اصل تصویر کارت ملی _ شماره همراه بنام شخص
برگه تاییدیه سهام متوفی ( امور مالیاتی ) +
برگه سهام عدالت متوفی ( در صورت موجود بودن ) _ دادنامه دادگستری _ اصل تصویر یا کپی شناسنامه یکی از وراث
انتقال سهام عدالت متوفی برای 1 وراث طبق دادنامه +
دادنامه دادگستری _ اصل تصویر یا فتوکپی کارت ملی متوفی _ تصویر کارت ملی تمامی وراث _ صفحه اول شناسنامه متوفی _ شماره همراه احدی از وراث ( باید مالک خط باشد) _ شماره تماس تمامی وراث با ذکر نام
انتقال سهام عدالت متوفی برای 2 وراث طبق دادنامه +
دادنامه دادگستری _ اصل تصویر یا فتوکپی کارت ملی متوفی _ تصویر کارت ملی تمامی وراث _ صفحه اول شناسنامه متوفی _ شماره همراه احدی از وراث ( باید مالک خط باشد) _ شماره تماس تمامی وراث با ذکر نام
انتقال سهام عدالت متوفی برای 3 وراث طبق دادنامه +
دادنامه دادگستری _ اصل تصویر یا فتوکپی کارت ملی متوفی _ تصویر کارت ملی تمامی وراث _ صفحه اول شناسنامه متوفی _ شماره همراه احدی از وراث ( باید مالک خط باشد) _ شماره تماس تمامی وراث با ذکر نام
انتقال سهام عدالت متوفی برای 4 وراث طبق دادنامه +
دادنامه دادگستری _ اصل تصویر یا فتوکپی کارت ملی متوفی _ تصویر کارت ملی تمامی وراث _ صفحه اول شناسنامه متوفی _ شماره همراه احدی از وراث ( باید مالک خط باشد) _ شماره تماس تمامی وراث با ذکر نام
انتقال سهام عدالت متوفی برای 5 وراث طبق دادنامه +
دادنامه دادگستری _ اصل تصویر یا فتوکپی کارت ملی متوفی _ تصویر کارت ملی تمامی وراث _ صفحه اول شناسنامه متوفی _ شماره همراه احدی از وراث ( باید مالک خط باشد) _ شماره تماس تمامی وراث با ذکر نام
انتقال سهام عدالت متوفی برای 6 وراث طبق دادنامه +
دادنامه دادگستری _ اصل تصویر یا فتوکپی کارت ملی متوفی _ تصویر کارت ملی تمامی وراث _ صفحه اول شناسنامه متوفی _ شماره همراه احدی از وراث ( باید مالک خط باشد) _ شماره تماس تمامی وراث با ذکر نام
انتقال سهام عدالت متوفی برای 7 وراث طبق دادنامه +
دادنامه دادگستری _ اصل تصویر یا فتوکپی کارت ملی متوفی _ تصویر کارت ملی تمامی وراث _ صفحه اول شناسنامه متوفی _ شماره همراه احدی از وراث ( باید مالک خط باشد) _ شماره تماس تمامی وراث با ذکر نام
انتقال سهام عدالت متوفی برای 8 وراث طبق دادنامه +
دادنامه دادگستری _ اصل تصویر یا فتوکپی کارت ملی متوفی _ تصویر کارت ملی تمامی وراث _ صفحه اول شناسنامه متوفی _ شماره همراه احدی از وراث ( باید مالک خط باشد) _ شماره تماس تمامی وراث با ذکر نام
انتقال سهام عدالت متوفی برای 9 وراث طبق دادنامه +
دادنامه دادگستری _ اصل تصویر یا فتوکپی کارت ملی متوفی _ تصویر کارت ملی تمامی وراث _ صفحه اول شناسنامه متوفی _ شماره همراه احدی از وراث ( باید مالک خط باشد) _ شماره تماس تمامی وراث با ذکر نام
صفر تا صد سهام عدالت
یک نگاه کلی
سهام عدالت سبدی از سهام دولتی است که به منظور تامین عدالت اجتماعی، فقرزدایی و کاهش مالکیت دولت در شرکت‌های بزرگ اقتصادی ایجاد شده است. در حال حاضر، مشکلاتی مانند فروش و برگزاری مجامع شرکت‌های سهام عدالت استانی وجود دارد.
ارزش سهام عدالت
ارزش روز سهام عدالت بر اساس قسمت بورسی آن تغییر می‌کند و در حال حاضر بین 10 تا 12 میلیون تومان است. اما برای قسمت غیربورسی سهام عدالت، ارزش مشخصی تعیین نمی‌شود.
هدف سهام عدالت
هدف اصلی سهام عدالت، خصوصی‌سازی و کاهش مالکیت دولت در اقتصاد و بنگاه‌های بزرگ اقتصادی است. همچنین، اهداف دیگری نظیر کمک به اقشار کم درآمد و آسیب پذیر نیز در زمان عرضه سهام عدالت مطرح شده است.
مشمولان سهام عدالت
تقریباً بیش از 49 میلیون نفر دارنده سهام عدالت هستند که در سامانه ثبت شده‌اند. مشمولان سهام عدالت شامل افراد کم درآمد جامعه، روستاییان و عشایر، زنان سرپرست خانوار، کارگران فصلی ساختمان‌سازی، کارمندان و دیگر اقشار جامعه هستند.
فروش سهام عدالت امکان پذیر است؟
قبل از بحث درباره روش‌های فروش سهام عدالت، باید با روش مستقیم و غیرمستقیم سهام عدالت آشنا شویم. در سال 1399، تصمیم گرفته شد که دارندگان سهام عدالت بین روش مستقیم و غیرمستقیم انتخاب کنند.
در این روش، سهامداران خود مدیریت سبد سهام عدالت را در دست می‌گیرند و میتوانند هر تعداد سهمی که می‌خواهند را برای فروش در بورس قرار دهند. با این حال، مشکلاتی که در فروش و حجم بالای درخواست‌های فروش به وجود آمده است، باعث شده تا فروش سهام عدالت به روش مستقیم محدود شود.
در این روش، سهام عدالت به حساب صندوق‌های سرمایه‌گذاری استانی واریز می‌شود و دارندگان سهام هیچ دخل و تصرفی در آن ندارند. آنها تنها میتوانند سود سهام عدالت خود را در بازه‌های زمانی معین دریافت کنند. در حال حاضر، نمادهای سهام عدالت استانی با مشکلات فراوانی مواجه هستند که باعث مشکلات در معاملات آنها در بازار سرمایه شده است.
آیا در حال حاضر می‌توان سهام عدالت را فروخت؟
بله، قسمت بورسی سهام عدالت (که در حال حاضر از 36 شرکت تشکیل شده است) قابل فروش است. با آزادسازی این بخش در تابستان سال 99، امکان فروش سهام عدالت فراهم شده است. با این حال، به دلیل حجم بالای درخواست‌های فروش و مشکلات ناشی از آن، فروش سهام عدالت به روش مستقیم تعطیل شده است و در حال حاضر امکان فروش سهام عدالت به هیچ یک از روش‌های مستقیم و غیرمستقیم وجود ندارد.
نحوه پرداخت سود
با توجه به سبد سهام عدالت که ترکیبی از ۶۰ شرکت بورس و فرابورس است، برای هر نفر از مجموع پورتفوی سهام عدالت مبلغ یک میلیون تومان سهام اختصاص داده شده است. سود و زیان شرکت‌های مذکور بین سهامداران تقسیم می‌شود و طبق قانون، دولت باید سهام عدالت را از ابتدای سال ۹۵ آزاد می‌کرد، اما امکان دارد این آزادسازی ماه‌ها بعد از پایان مهلت قانونی طول بکشد و عملاً پرداخت سود سهام عدالت به انتخابات یازدهم ریاست جمهوری نزدیک خواهد شد. در اوایل آذر ۱۳۹۵ سازمان خصوصی‌سازی اعلام کرد که بعد از ده سال، تکلیف سهام عدالت در سال آینده روشن می‌شود و از پایان سال آینده سود سهام عدالت به دارندگان آن پرداخت خواهد شد. در اواسط دی ماه سال ۹۵، سازمان بورس و اوراق بهادار میزان سود دریافتی سهام عدالت از ۶۰ شرکت حاضر در سبد سهام را ۱۹۹ هزار و ۱۵ میلیارد ریال اعلام کرد
سهام عدالت متوفیان
بعد از گذشت چندین سال از شروع طرح سهام عدالت، بعضی از دارندگان این سهام ممکن است درگذشته باشند. در این صورت، بازماندگان آنها چگونه میتوانند از سود سهام عدالت و مزایای آن استفاده کنند؟ وراث قانونی افراد متوفی میتوانند با مراجعه به یکی از دفاتر منتخب پیشخوان خدمات الکترونیک دولت و با ارائه مدارک لازم و امضای تقسیم‌نامه سهام عدالت، اقدام به فروش و تقسیم آن نمایند.
مدارک مورد نیاز برای فروش سهام عدالت متوفیان
برای فروش سهام عدالت متوفیان، لازم است مدارک زیر را ارائه داد:
کد ملی و تاریخ تولد فرد فوت شده
اصل کارت ملی وراث قانونی
اصل گواهی حصر وراثت شخص متوفی
شماره شبای بانکی وراث
نشانی و کدپستی یکی از وراث
انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث
از سال 84 تاکنون، بیش از 3 میلیون نفر از سهامداران سهام عدالت فوت کرده اند و نبود سازوکاری برای انتقال سهام آنها، مشکلاتی را برای وراث ایجاد کرده است. به تازگی سازمان بورس و اوراق بهادار طی بخشنامه ای با استفاده از ظرفیت موجود در کارگزاری های منتخب، شرایط انتقال این سهام را فراهم کرده است. مطابق با این بخشنامه، وراث اشخاص متوفی میتوانند پس از اعلام سازمان سپرده گذاری مرکزی، با انجام مراحل زیر، نسبت به انتقال این سهام اقدام کنند:
مراجعه به درگاه یکپارچه ذینفعان و بررسی زمان تشکیل پرونده متوفی از طریق بخش "استعلام نوبت پرونده قهری" در صورت تایید زمان تشکیل پرونده، فهرست کارگزاران منتخب نمایش داده می‌شود.
متقاضی می‌تواند با همراه داشتن اسناد و مدارک مورد نیاز، به صورت حضوری به یکی از دفاتر کارگزاری‌های منتخب مراجعه کند.
قابل ذکر است انتقال سهام متوفی به وراث باید طبق برگه انحصار وراثت ( دادنامه ) و بسته به تعداد وراث مشخص شود انتقال سهام به شرح ذیل است :
انتقال سهام عدالت برای 1 وراث طبق دادنامه
انتقال سهام عدالت برای 2 وراث طبق دادنامه
انتقال سهام عدالت برای 3 وراث طبق دادنامه
انتقال سهام عدالت برای 4 وراث طبق دادنامه
انتقال سهام عدالت برای 5 وراث طبق دادنامه
انتقال سهام عدالت برای 6 وراث طبق دادنامه
انتقال سهام عدالت برای 7 وراث طبق دادنامه
انتقال سهام عدالت برای 8 وراث طبق دادنامه
انتقال سهام عدالت برای 9 وراث طبق دادنامه
مدارک لازم جهت تشکیل پرونده قهری:
تصویر کارت ملی و صفحه اول شناسنامه متوفی
اصل یا تصویر برابر با اصل کارت ملی و صفحه اول شناسنامه تمامی وراث تعیینی در گواهی حصر وراثت (با این توضیح که رسید متقاضی کارت ملی یا گواهی شماره ملی ممهور به مهر سازمان ثبت احوال می‌تواند جایگزین کارت ملی باشد).
اصل یا تصویر برابر با اصل گواهی انحصار وراثت (در صورتی که مادر متوفی طبق گواهی انحصار وراثت، از ورثه باشد، همراه داشتن شناسنامه مادر و پدر متوفی الزامی است).
در صورتی که متوفی دارای وصیت‌نامه رسمی باشد که در گواهی انحصار وراثت نیز به آن اشاره شده است، أخذ و ارائه اصل یا تصویر برابر با اصل وصیت‌نامه نیز ضروری است.
مطابق تبصره سه ماده دو آئین‌نامه اجرایی آزادسازی سهام عدالت، تقسیم سهام عدالت متوفیانی که تاریخ فوت آنها بعد از 1/5/1399 باشد، منوط به پرداخت مالیات بر ارث است؛ لذا در این فرض، ارائه اصل یا تصویر برابر با اصل گواهی پرداخت مالیات بر ارث مندرج به سهام عدالت نیز ضرورت دارد.
در صورتی که تاریخ فوت متوفی قبل از تاریخ 1/5/1399باشد، سهام عدالت متوفی، معاف از مالیات تبصره ذیل ماده 17 قانون مالیات مستقیم است و در این فرض احراز پرداخت مالیات موضوع ندارد.
بعد از جمع‌آوری و تکمیل تمام مدارک لازم، به دفاتر کارگزاران منتخب مذکور مراجعه کنید و درخواست خود را برای انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث ثبت کنید.
استعلام و انتقال مبلغ سهام عدالت و سهام بورسی و اوراق اخزا
مشتریان پیمانکاران و سهام دارانی که در سال های متمادین اوراق شرکت های بورس را از هر طریق خریداری کردند بعد از گرفتن کد سجام و ثبت نام در کارگزاری میتوانند کلیه سهام پذیرفته شده در بازار بورس را برای خرید و فروش به پرتفو و سبد خود انتقال دهند. پیمانکاران دولتی و خصوصی برای نقد کردن اوراق اخزاء (اخزا) میتوانند بعد از ثبت نام در کارگزاری اوراق خود را قابل خرید و فروش نمایند